TM_471

10 19|3|2024 #471 Σε μια εποχή όπου η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) διαπερνά κάθε πτυχή της ζωής μας, η Ευρωπαϊκή Ένωση καινοτομεί, ως ο πρώ- τος νομοθέτης σε παγκόσμιο επίπεδο που επιχειρεί να ρυθμίσει το ΑΙ. Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός για το ΑΙ (ΑΙ Act), με άμεση ισχύ για τα κράτη μέλη, ψηφίστηκε στις 13 Μαρτίου από το Ευ- ρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτή η νέα νομοθεσία θα τεθεί σε εφαρ- μογή προς τα τέλη Μαΐου, δίνοντας στις επιχειρήσεις περιθώριο 6-24 μήνες για να προσαρμοστούν. Τα πρόστιμα για τη μη συμ- μόρφωση μπορεί να φτάσουν τα 35 εκατομμύρια ευρώ ή το 7% του παγκόσμιου ακαθάριστου ομιλικού τζίρου. Επισκόπηση του AI Act: Το AI Act ακολουθεί μια προσέγγι- ση ρύθμισης των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης με βάση τους κίνδυνους που προκύπτουν από αυτά για την κοινωνία και τους ανθρώπους (risk-based approach). Το πλαίσιο αυτό απο- σκοπεί στο να διασφαλίσει ότι τα συστήματα ΑΙ αναπτύσσονται και χρησιμοποιούνται με τρόπο που σέβεται τα ανθρώπινα δι- καιώματα, τα ζητήματα ασφάλειας, καθώς και τις αξίες της Ε.Ε. Απαγορευμένα συστήματα ΑΙ: Ορισμένες εφαρμογές ΑΙ που θεωρείται ότι παρουσιάζουν «υπερβολικούς κινδύνους», όπως τεχνικές χειραγώγησης ή εκείνες που εκμεταλλεύονται ευάλω- τες ομάδες, απαγορεύονται πλήρως. Τα συστήματα αυτά πρέ- πει να καταργηθούν μέχρι το τέλος του 2024. Συστήματα ΑΙ υψηλού κινδύνου: Τα συστήματα τεχνητής νο- ημοσύνης που θα μπορούσαν να επηρεάσουν σημαντικά την ασφάλεια, την υγεία ή τα θεμελιώδη δικαιώματα των ανθρώ- πων πρέπει να συμμορφώνονται με αυστηρές απαιτήσεις πριν εισέλθουν στην αγορά της Ε.Ε. Στην κατηγορία αυτή περιλαμ- βάνονται συστήματα σε σημαντικούς τομείς, όπως η υγεία, οι κρίσιμες υποδομές, η εκπαίδευση και η εργασία. Συστήματα ΑΙ χαμηλού κινδύνου: Σε αυτά περιλαμβάνονται εφαρμογές ΑΙ, όπως τα chatbots, τα οποία θα υποχρεούνται να διατηρούν ένα επίπεδο διαφάνειας, ώστε να ενημερώνονται οι χρήστες ότι αλληλοεπιδρούν με ΑΙ. Συστήματα ΑΙ ελάχιστου κινδύνου: Η πλειονότητα των εφαρμογών ΑΙ, που ενέχουν ελάχιστο κίνδυνο, θα απολαμβά- νουν την ελευθερία ανάπτυξης χωρίς πρόσθετες κανονιστικές υποχρεώσεις. Συστήματα ΑΙ γενικού σκοπού: Η νομοθεσία αντιμετωπίζει ξε- χωριστά τα συστήματα ΑΙ γενικού σκοπού (general purpose AI). Καθώς η Ε.Ε. προετοιμάζεται για την εφαρμογή του ΑΙ Act, οι επι- χειρήσεις οφείλουν άμεσα να αξιολογήσουν τη χρήση και την ανάπτυξη τεχνολογιών ΑΙ από τις ίδιες, σε σχέση με το νέο ρυθ- μιστικό πλαίσιο. Τα επόμενα βήματα για τις επιχειρήσεις είναι: Χαρτογράφηση συστημάτων: Να δημιουργήσουν ένα μη- τρώο με τα βασικά στοιχεία όλων των συστημάτων που εμπί- πτουν στο πεδίο εφαρμογής του AI Act, δηλαδή των οριζόμε- νων ως «Συστήματα ΑΙ». Αξιολόγηση κινδύνου: Να αξιολογήσουν τα συστήματα ΑΙ, για να προσδιοριστεί η κατηγορία κινδύνου τους βάσει του νέου πλαισίου. Ανάλυση αποκλίσεων: Η ανάλυση της τρέχουσας κατάστασης συμμόρφωσης μιας επιχείρησης σε σχέση με τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από το ΑΙ Act είναι κομβική και επιτάσσει την κατάρτιση ενός σχεδίου δράσης για την αποκατάσταση τυχόν αποκλίσεων. Εναρμόνιση και τεκμηρίωση: Ειδικά για τα συστήματα ΑΙ υψηλού κινδύνου, οι επιχειρήσεις πρέπει να προετοιμαστούν για λεπτομερείς αξιολογήσεις κανονιστικής εναρμόνισης και συμμόρφωσης. Εκπαίδευση: Να δημιουργήσουν ένα ολοκληρωμένο πρό- γραμμα εκπαίδευσης του προσωπικού, με διαφοροποιημένα επίπεδα πολυπλοκότητας και περιεχομένου. Τι φέρνει ο ευρωπαϊκός κανονισμός για την ΑΙ