Άσκηση κυβερνοάμυνας από το ΝΑΤΟ

Του Χρίστου Κρανάκη

Τις αναβαθμισμένες, τόσο σε ποιότητα όσο και σε ποσότητα, ρωσικές κυβερνοεπιθέσεις στον φόντο του Ουκρανικού πολέμου καλείται να αντιμετωπίσει το ΝΑΤΟ. Σχεδόν 1.000 επαγγελματίες του κυβερνοχώρου από 40 χώρες συμμετείχαν στην άσκηση που πραγματοποίησε πρόσφατα η βορειοατλαντική συμμαχία για την αντιμετώπιση κυβερνοεπιθέσεων από τη Ρωσία, σύμφωνα με το Politico.

Σύμφωνα με το αμερικανικό μέσο, περίπου 150 στελέχη του ΝΑΤΟ, με ειδίκευση στον κυβερνοχώρο, συγκεντρώθηκαν την εβδομάδα που πέρασε στο Ταλίν της Εσθονίας για να συζητήσουν και να οργανώσουν τη νατοϊκή αντίδραση σε ενδεχόμενες ρωσικές κυβερνοεπιθέσεις.

Το σενάριο αυτό δεν θεωρείται απίθανο, δεδομένου ότι το Κίεβο εκτός από τις πυραυλικές επιθέσεις καλείται καθημερινά να αμυνθεί στις συνεχείς προσπάθειες Ρώσων hackers να παραβιάσουν κρίσιμες υποδομές της.

«Είναι προφανές ότι αυτά τα πράγματα συμβαίνουν στην πραγματικότητα», δήλωσε ο συνταγματάρχης Μπέρντ Χάνσεν, επικεφαλής του τμήματος κυβερνοχώρου στη Συμμαχική Διοίκηση Μετασχηματισμού του ΝΑΤΟ.

Ο κόσμος δεν έχει βιώσει ποτέ έναν ολοκληρωτικό κυβερνοπόλεμο, στον οποίο οι κυβερνοεπιθέσεις χρησιμοποιούνται με τα ίδια καταστροφικά αποτελέσματα, όπως η διακοπή κρίσιμων υπηρεσιών, π.χ. η ηλεκτροδότηση και η υδροδότηση και η παρεμπόδιση της αποκατάστασής τους. Η κατάσταση στην Ουκρανία, ωστόσο, βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού, αναφέρεται στο δημοσίευμα.

Στο Ταλίν, οι αξιωματούχοι κυβερνοασφάλειας και οι τεχνικοί εμπειρογνώμονες από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, επιχείρησαν να απαντήσουν βάσει σεναρίου, σε κυβερνοεπιθέσεις εναντίον συγκεκριμένου εδάφους. Το σενάριο προέβλεπε ότι στις 28 Νοεμβρίου, hackers εξαπέλυσαν ψηφιακή επίθεση σε νησί, μεταξύ της Ισλανδίας και της Νορβηγίας, σε μια προσπάθεια να υποκλέψουν πληροφορίες και να «ρίξουν» το ηλεκτρικό δίκτυο. Το ΝΑΤΟ δεν έδωσε λεπτομέρειες για την άσκηση, η οποία πάντως κρίθηκε επιτυχής, σύμφωνα με τον συνταγματάρχη του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, Τσαρλς Έλιοτ, ο οποίος διηύθυνε την άσκηση.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει πυροδοτήσει ερωτήματα σχετικά με το πώς το ΝΑΤΟ θα απαντούσε σε μια μεγάλης έκτασης κυβερνοεπίθεση εναντίον κράτους-μέλους, το οποίο θα μπορούσε ενδεχομένως να επικαλεστεί το Άρθρο 5. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση της Αλβανίας εξέτασε το ενδεχόμενο να ζητήσει τη χρήση του Άρθρου 5 φέτος, έπειτα από εκτεταμένη ιρανική κυβερνοεπίθεση στα δίκτυα της χώρας. Βάσει του Άρθρου 5, ενδεχόμενη επίθεση κατά κράτους-μέλους, θεωρείται επίθεση κατά όλων των μελών του ΝΑΤΟ.

Η δυσκολία να κρατήσεις τους hackers έξω από τα δίκτυα καθιστά ακόμη πιο σημαντική την εξάσκηση στον τρόπο αντίδρασης όταν αυτοί έχουν διεισδύσει στα δίκτυα, λένε οι αξιωματούχοι. Ακόμα δήλωσαν ότι ενσωμάτωσαν σενάρια και διδάγματα από τις κυβερνοεπιθέσεις στις ουκρανικές υποδομές φέτος, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας.

Η άσκηση διεξήχθη στο Cyber Range του ΝΑΤΟ, ένα κτίριο που σχεδιάστηκε και άνοιξε το 2021 για να χρησιμεύσει ως κέντρο εκπαίδευσης των εμπειρογνωμόνων του ΝΑΤΟ για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο σχετικά με τον τρόπο συντονισμού και αντίδρασης σε επιθέσεις όπως αυτές τώρα στην Ουκρανία. Το κτίριο παρέχει στους επαγγελματίες του κυβερνοχώρου μια ασφαλή τοποθεσία με αυτόνομα δίκτυα υπολογιστών που μπορούν να προσομοιώσουν κυβερνοκαταστροφές. Το κτίριο διαθέτει τόσο μη διαβαθμισμένους όσο και διαβαθμισμένους χώρους και σπάνια ανοίγει τις πόρτες του στον Τύπο σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τις επιχειρήσεις ασφαλείς.

Τεύχος 189